Οδηγίες διατροφής

         Η διατροφή του βρέφους και του παιδιού παίζει βασικό ρόλο στη σωματική του ανάπτυξη αλλά και στη ωρίμανση των λειτουργιών του εγκεφάλου. Βασική τροφή του βρέφους μέχρι την ηλικία των 6 μηνών είναι το γάλα της μητέρας του. Σύμφωνα όμως με τις πρόσφατες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Παιδικής Γαστρεντερολογίας και Διατροφής το 2019, εφόσον η νευρομυική ανάπτυξη του βρέφους είναι ικανοποιητική μπορεί να ξεκινήσει η μητέρα να δίνει χυμούς η  πολτό φρούτων και λαχανικών από τον 5ο μήνα. Γενικά είναι προτιμότερο η εισαγωγή συμπληρωματικών τροφών να γίνεται όσο το βρέφος θηλάζει.

         Για τον  έλεγχο πιθανής αλλεργίας ή δυσανεξίας η προσθήκη των νέων τροφών πρέπει να γίνεται σταδιακά. Ένας καλός τρόπος είναι να προσθέτουμε κάθε 5-10  ημέρες μια καινούρια τροφή, σε σταδιακά αυξανόμενη ποσότητα, για να παρατηρούμε τις αντιδράσεις του μωρού. Εμφάνιση κοκκινίλας (ερυθήματος) γύρω από το στόμα η σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος, εμετού ή άρνησης λήψης της τροφής μπορεί να σημαίνει πιθανή δυσανεξία. Σταματάμε τότε το συγκεκριμένο τρόφιμα και μπορεί να δοκιμάσουμε να το ξαναδώσουμε μετά από 2-3 μήνες περίπου. Ευτυχώς οι περισσότερες αλλεργίες σε τροφή σε αυτή την ηλικία υποχωρούν μετά το 1ο χρόνο ζωής.

         Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι τα 2 πρώτα χρόνια ζωής  δημιουργούνται οι διατροφικές συνήθεις του παιδιού, οι οποίες μένουν δια βίου. Μία σωστή διατροφή περιλαμβάνει κάλυψη των θερμίδων κατά 40-50% από υδατάνθρακες (αμυλώδη-ινώδη τρόφιμα), κατά 15-20% από πρωτεΐνες (κρέας, ψάρι και αυγό) και κατά 35% από λίπη (εκ των οποίων τα μισά πρέπει να είναι φυτικής προέλευσης).

Γενικά συστήνεται:

  • Το μωρό μετά τον πρώτο χρόνο ζωής αλλά και το παιδί κατά στη σχολική ηλικία θα πρέπει να έχει 3 κύρια γεύματα: πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό και 2 γεύμα μικρότερα με σνακ (δεκατιανό και απογευματινό)
  • Το πρωινό μπορεί να περιλαμβάνει 250ml (1 ποτήρι) γάλα ή χυμό στυμμένου πορτοκαλιού μαζί με δημητριακά, φέτα ψωμί με μέλι ή με κασέρι. Η χορήγηση αποβουτυρωμένου γάλακτος» αποφεύγεται πριν από τη συμπλήρωση του 3ου– 5ου χρόνου της ζωής.
  • Το δεκατιανό στη βρεφική ηλικία είναι συνήθως η φρουτόκρεμα, που γίνεται με 4 αλεσμένα φρούτα. Σε αυτή μπορούμε να προσθέσουμε αλεσμένους ξηρούς καρπούς (αμύγδαλα, καρύδια) ή και ένα βρασμένο αυγό. Στα παιδιά σχολικής ηλικίας το δεκατιανό μπορεί αντίστοιχα να περιλαμβάνει φρούτο ή

παραδοσιακή πίτα (τυρόπιτα, σπανακόπιτα) ή τοστ με παραδοσιακό τυρί και κοτόπουλο ή γαλοπούλα) ή ένα κομμάτι κέικ.

  • Το μεσημεριανό είναι το κύριο γεύμα της ημέρας μαζί με το πρωινό. Συστήνεται 1-2 φορές την εβδομάδα ψάρι, 1 φορά την εβδομάδα όσπρια (φακές, φασολάδα, ρεβίθια) και 1 φορά την εβδομάδα κάποιο άλλο λαδερό φαγητό (αρακάς, σπανακόρυζο, γεμιστά, φασολάκια). Επίσης στο μεσημεριανό τραπέζι πρέπει καθημερινά να υπάρχει σαλάτα και τυρί. Η καλύτερη διατροφή είναι η μεσογειακή διατροφή.
  • Το απογευματινό στο βρέφος μπορεί να είναι μια παιδική κρέμα, που περιέχει εξανθρωποποιημένο γάλα και άλευρο ρυζιού η δημητριακών (σιτάρι, βρώμη σίκαλη), χωρίς προσθήκη ζάχαρης. Το απογευματινό στο μεγαλύτερο παιδί μπορεί να είναι το γιαούρτι, το τοστ με παραδοσιακό τυρί και κοτόπουλο ή γαλοπούλα ή το αυγό.
  • Το βραδινό μπορεί να είναι το ίδιο το μεσημεριανό σε μικρότερη ποσότητα, μαζί με ένα ποτήρι γάλα. Συνολικά συστήνονται 250-700 ml γάλατος την ημέρα.
  • Η ζάχαρη καλό είναι να αποφεύγεται τον πρώτο χρόνο ζωής. Μετά τους 12 μήνες μπορεί να δίνεται μέλι ή πολύ λίγο γλυκές τροφές (γαλατόπιτα, παιδικά μπισκότα με δημητριακά, ελαφρά κέικ, γιαουρτάκια). Σοκολάτα και κακάο συστήνεται μετά την ηλικία των 2,5-3 ετών.
  • Τσίχλες, καραμέλες και μη αλεσμένοι ξηροί καρποί να δίνονται μετά της ηλικία των 4 ετών γατί μπορεί να προκαλέσουν πνιγμό από εισρόφηση.
  • Τα παιδιά θα πρέπει να ενθαρρύνονται να τρώνε μόνα τους, πάντα όμως μαζί με τους γονείς τους στο τραπέζι. Είναι, εξάλλου, ευκαιρία να βρεθεί όλοι η οικογένεια μαζί κατά τη διάρκεια του φαγητού.

Όταν τα παιδιά τρώνε όλα τα γεύματά τους, καλύπτονται πλήρως και δεν καταφεύγουν σε τσιπς, γαριδάκια κ.α, που περιέχουν πολύ αλάτι και προσθετικές ουσίες (χρώματα).