Εκτίμηση ψυχοκινητικής εξέλιξηΣ
Η ψυχοκινητική εξέλιξη αναφέρεται στην απόκτηση δεξιοτήτων κίνησης, αντίληψης του χώρου, μάθησης και ανάπτυξης του λόγου. Ο ικανότητες αυτές αποκτιούνται σιγά σιγά, ταυτόχρονα η μια με την άλλη. Ωστόσο κάθε παιδί αναπτύσσεται με τον δικό του ρυθμό και σε διαφορετική χρονική ηλικία. Πολλές φορές μάλιστα δεν μπορεί να διαχωριστεί εύκολα η φυσιολογική καθυστέρηση σε μια ικανότητα από την παθολογική ψυχοκινητική καθυστέρηση.
Οι ηλικίες που έχουν επιλεγεί για τον έλεγχο της ψυχοκινητικής εξέλιξης ονομάζονται “ηλικίες-κλειδιά” και είναι οι εξής: 6 εβδομάδες, 1 έτος, 18 μήνες, 2-2,5 χρόνια, 3 χρόνια, 4 χρόνια και 5 χρόνια.
Για να μεγαλώσει σωστά ένα παιδί θα πρέπει να έχει φυσιολογικό νευρικό σύστημα, να ακούει, να βλέπει και να έχει βρει τρόπο να μαθαίνει. Απαραίτητη όμως προϋπόθεση είναι να δέχεται συνεχώς εξωτερικά ερεθίσματα από το περιβάλλον του: κουβεντούλα με τους γονείς και τα αδελφάκια και φυσικά παιχνίδι.
Η ψυχοκινητική καθυστέρηση σε ένα παιδί μπορεί να αφορά ικανότητες κίνησης (αδυναμία στήριξης της κεφαλής, καθυστέρηση στην έναρξη της βάδισης) ή ικανότητες συμπεριφοράς (καθυστέρηση στην εμφάνιση του χαμόγελου, η μη ανταπόκριση του παιδιού σε ήχους, η απουσία βλεμματικής επαφής, κ.α). Ανάλογα με το ποια ικανότητα δεν αναπτύσσεται επαρκώς μπορεί να γίνει η διάγνωση της Διάχυτης Αναπτυξιακής Διαταραχής (ΔΑΔ) ή των Ειδικών Αναπτυξιακών Διαταραχών. Στη Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή ανήκει και ο Αυτισμός. Πρώιμα σημεία της Διάχυτης Αναπτυξιακής Διαταραχής μπορεί να είναι:
- Να μη χαμογελάει το βρέφος έως την ηλικία των 6 μηνών
- Να μην αλληλεπιδρά το βρέφος, όσον αφορά ήχους, χαμόγελα ή άλλες εκφράσεις του προσώπου έως την ηλικία των 9 μηνών
- Να μη μπαμπαλίζει (να βγάζει παιδικές φωνούλες, “μπα, ντα, τα”) έως την ηλικία των 12 μηνών
- Να μην δείχνει με το δάκτυλο, να μην χαιρετάει και να μην απλώνει τα χέρια του για να πιάσει αντικείμενα έως την ηλικία των 12 μηνών
- Να μην χρησιμοποιεί λέξεις έως την ηλικία των 16 μηνών
- Να μην χρησιμοποιεί φράσεις των 2 λέξεων με νόημα ως την ηλικία των 2 ετών