Γιώτα Κατοίκου Παιδίατρος, Msc στην Δημόσια Υγεία
Όποιος έχει παιδί ξέρει πολύ καλά πως τον χειμώνα αρρωσταίνει εύκολα έξι ή επτά φορές – με τον βήχα, τον πυρετό και το συνάχι να υπάρχουν σχεδόν σε ημερήσια διάταξη. Παρότι όμως η φυσική τάση των γονέων είναι να ανησυχούν όταν βλέπουν το παιδί τους να αρρωσταίνει, η αλήθεια είναι πως σε σπάνιες περιπτώσεις τα συμπτώματά του μπορεί να υποδηλώνουν κάτι εξαιρετικά σοβαρό ή και απειλητικό για τη ζωή του.
Ποια είναι η πρώτη ένδειξη ότι το παιδί στ’ αλήθεια δεν είναι καλά;
Η διάθεση του παιδιού είναι και ο καθρέφτης της υγείας του. Όταν το παιδί χάνει τη διάθεσή του, έχει γκρίνια, είναι άκεφο και μαραζωμένο στο κρεβάτι ή την πολυθρόνα και δεν έχει διάθεση για παιχνίδι, είναι στ’ αλήθεια άρρωστο, οπότε πρέπει να ενημερώνεται ο παιδίατρος.
Ο πυρετός πάνω από 39°C πρέπει να ανησυχεί τους γονείς;
Το ύψος του πυρετού δεν αποτελεί κίνδυνο για το παιδί, αλλά θα πρέπει να γνωρίζουμε πού οφείλεται. Είτε το παιδί έχει 38°C είτε 40°C είναι το ίδιο. Αν όμως οφείλεται σε μικρόβιο πρέπει να διαγνωστεί αμέσως και να αρχίσουμε αντιβίωση, ενώ αν οφείλεται σε ίωση και το παιδί νιώθει καλά δεν χρειάζεται να ανησυχήσουμε.
Ο γενικός κανόνας για μικρούς και μεγάλους είναι πως το αντιπυρετικό το χορηγούμε όταν ο άρρωστος δεν νιώθει καλά και πρέπει να τον ανακουφίσουμε.
Πότε υποδηλώνει κάτι σοβαρό ο βήχας;
Ο βήχας είναι ένα πολύ συχνό σύμπτωμα, αλλά ανησυχία πρέπει να προκαλείται στους γονείς εάν το παιδί έχει «βράσιμο», βραχνάδα της φωνής ή ο βήχας του είναι παρατεταμένος και εμφανίζει άπνοια, δηλαδή του κόβεται η ανάσα.
Πότε είναι ύποπτος ο πόνος – στην κοιλιά ή αλλού;
Ο γενικός κανόνας είναι πως όταν ο πόνος «πάει κι έρχεται», δηλαδή εμφανίζεται, υποχωρεί και ξαναρχίζει, δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος ανησυχίας.
‘Οταν όμως ο πόνος είναι εντοπισμένος, συνεχόμενος και αυξανόμενος σε ένταση, υπάρχει λόγος ανησυχίας. Βέβαια, μεγάλη σημασία έχει αν συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα, όπως εμέτους, διάρροια ή εξάνθημα, αλλά σε κάθε περίπτωση οι γονείς πρέπει να επικοινωνήσουν με τον παιδίατρο.
Ποια άλλα συμπτώματα πρέπει να κινητοποιούν τους γονείς;
Το ξαφνικό εξάνθημα, οι αιμορραγικές κενώσεις, οι «ρουκετοειδείς» έμετοι, η δύσπνοια και οι σπασμοί είναι μερικά συμπτώματα που πρέπει να τους κινητοποιούν
Πονοκέφαλος
Χρειάζεται έλεγχο εάν:
- Είναι δυνατός και εμφανιστεί ξαφνικά
- Διαρκεί αρκετές ώρες ή είναι τόσο έντονος ώστε το παιδί δεν μπορεί να φάει, να παίξει ή να δει την αγαπημένη του τηλεοπτική εκπομπή
- Συνοδεύεται από πυρετό, έμετο, σύγχυση ή δυσκαμψία του αυχένα (μπορεί να αποτελεί ένδειξη ημικρανίας ή σοβαρής λοίμωξης, όπως η μηνιγγίτιδα)
- Εμφανίζεται συχνά.
Εξάνθημα
Χρειάζεται έλεγχο, εάν:
- Είναι εκτεταμένο (καλύπτει μεγάλο τμήμα του σώματος, λ.χ. και τα δύο πόδια ή ολόκληρη την πλάτη). Οι αιτίες των εκτεταμένων εξανθημάτων συνήθως είναι αιματογενείς (λ.χ. προκαλούνται ιούς, βακτήρια, τοξίνες, τρόφιμα ή αλλεργία σε φάρμακα).
- Εκδηλώνεται με ερυθρά σπυράκια που δεν αλλάζουν χρώμα όταν τα πιέζετε με το χέρι (δεν ασπρίζουν)
- Είναι κόκκινο και καλύπτει μια μεγάλη επιφάνεια σαν έγκαυμα, χωρίς όμως να έχει καεί το παιδί
- Προκαλεί πόνο στο παιδί
- Συνοδεύεται από συμπτώματα όπως το πρήξιμο στα χείλια ή γενικώς στο πρόσωπο, η δυσκαμψία του αυχένα, ο πυρετός κ.ά. (μπορεί να υποδηλώνει σοβαρή αλλεργική αντίδραση, σοβαρή λοίμωξη όπως η μηνιγγίτιδα κ.ά.)
- Εκδηλώνεται σε παιδιά ηλικίας κάτω των 6 μηνών
- Το παιδί δείχνει πολύ άρρωστο
- Δεν σας αρέσει η εμφάνισή του και νιώθετε πως πρέπει να το δει γιατρός
Έμετος και διάρροια
Χρειάζονται έλεγχο, εάν το παιδί:
- Δείχνει πολύ άρρωστο
- Παρουσιάζει ενδείξεις αφυδάτωσης (λ.χ. ξερό στόμα, όχι δάκρυα, όχι ούρηση πάνω από 6 ώρες)
- Έχει αίμα στα κόπρανα ή στον έμετο
- Κάνει εμέτους με χρώμα ανοικτό κίτρινο ή πράσινο
- Έχει πόνο στην κοιλιά που δεν υποχωρεί μετά τον έμετό
- Έχει πόνο χαμηλά δεξιά στην κοιλιά και προτιμά να είναι ξαπλωμένο και «διπλωμένο» (είναι ενδείξεις σκωληκοειδίτιδας)
- Είναι πιθανό να έχει δηλητηριαστεί (με τρόφιμο, χημικό, φάρμακο κ.τ.λ.)
- Έχει ηλικία κάτω των 12 εβδομάδων και έχει κάνει τουλάχιστον 2 φορές έμετο
- Έχει ηλικία κάτω του 1 έτους και έχει κάνει έμετο και ταυτοχρόνως έχει υδαρή διάρροια
- «Βγάζει» τα πάντα, στερεά, υγρά ή φάρμακα, επί πάνω από 8 ώρες
- Έχει αδύναμο ανοσοποιητικό (λ.χ. λόγω προβλήματος υγείας)
